یکی از مهمترین تغییرات، توقف خوردن و آشامیدن در طول ساعات روز در ماه رمضان است. البته بدن انسان طی روزهای اول این ماه به تدریج با این امتناع از خوردن و آشامیدن تطابق پیدا میکند و دستگاهها و اعضای بدن با این شرایط کنار آمده و ثبات محیط داخلی بدن را حفظ میکنند. اما در ساعات محدود بین افطار و سحر باید زمان و نوع غذاهای مصرفی طوری تنظیم شود که بدن را در راستای حفظ شرایط پایدار خود کمک نماید.
با حلول ماه مبارک رمضان در فصل تابستان، شرایط ویژهای برای روزه داری در این ماه فراهم میگردد که نیاز به رعایت تدابیری دارد تا روزه داران بتوانند با استفاده از فرصت معنوی این ماه، زمینهی پالایش جسم و روان خود را فراهم نمایند. با توجه به کوتاهی فاصله افطار تا سحر و تأکیدات آموزههای طب سنتی در حفظ فاصلهی بین زمان خوردن غذا و خواب (خواب حدود 2 تا 3 ساعت پس از صرف غذا یعنی پس از عبور غذا از معده باشد.) بهتر است غذای افطار در یک وعده میل شود و روزه داران در فاصله بین زمان خوردن غذا و خواب، با خوردن میوه (1 تا 2 ساعت پس از خوردن غذا) و نوشیدنیهای طبیعی نیاز بدن را رفع نمایند. رعایت نکات ذیل از دیگر توصیههای طب سنتی در مورد رژیم غذایی در ماه رمضان برای روزه داران است:
1-از خوردن تنقلات فراوان در فاصلهی افطار تا سحر خودداری شود و روزه داران برای خوردن وعدهی سحر کمی زودتر از خواب برخیزند.
2-در وعدهی سحر از آشامیدن آب زیاد باید پرهیز نمود زیرا موجب ایجاد نفخ و اختلال در هضم میشود. هنگام افطار نیز از آغاز کردن تغذیه با آب سرد، نوشابه و سایر نوشیدنیهای خنک در طب سنتی توصیه نمیشود. برعکس توصیه میشود از مقداری آب جوش، آب گرم، عسل و لیموترش استفاده کرد. خوردن آب نیمه گرم با عسل و کمی آبلیمو، خوردن سکنجبین، شربتهایی با عرقیجات مناسب مانند: بهار نارنج، گلاب و بیدمشک میتواند برای جلوگیری از تشنگی در ماه رمضان مناسب باشند.
3-مصرف بعضی از غذاها که در هنگام افطار متداول است، مثل آش رشته با روغن فراوان، پشمک، زولبیا و بامیه، کله پاچه و سیراب شیردان مناسب نیست. به جای آن روزهداران با توجه به مزاج خود میتوانند از آشها و سوپها، حریرهها استفاده نمایند همچنین مرباها و شیرینیهای طبیعی مثل عسل، کشمش، مویز، خرما، شیره خرما و توت در طب سنتی توصیه میشود.
4-معدهی خالی در زمان افطار تحمل غذای سنگین را ندارد، بنابراین استفاده از غذاهای با هضم راحت در این وعده توصیه میشود.
5-استفاده از غذاهای تند و پر ادویه، شور و سرخکرده، غذاهای آماده و بستهبندی، غذاهای خمیری مثل ماکارونی، الویه، قارچ، انواع فستفودها، یخ، چای پررنگ، قهوه و کاکائو، انواع نوشابهها و آبمیوههای صنعتی در این ماه با توجه به طب سنتی توصیه نمیشود. به جای آن روزهداران میتوانند به تناسب مزاج خود از غذاها، شربتها و آبمیوههای طبیعی استفاده نمایند. خوراكیهای مختلف سرعت هضم متفاوتی دارنـد. برخـی غـذاها زودهضـم مـیشـوند كـه اصـطلاحا بـه آنهـا "غـذای لطيف"گفته میشود. مانند نانی كه از گنـدم خـوب تهيـه شـده باشد، زرد تخم مرغ عسلی، گوشت بـال مـرغ. برخی غذاها نيز، نه زودهضم و نه ديرهضم هستند، بلكـه سـرعت هضم متعادلی دارند. مانند گوشت بره.
6-با توجه به سرعت هضم متفاوت غذاها در طب سنتی پرخوری و رویهم خوری چه در وعدهی افطار و چه در وعدهی سحر توصیه نمیشود. و نوشیدنیها و میوه حداقل با 1 تا 2 ساعت فاصله از غذا مصرف شوند. خوردن غذاهای پرچرب، شور، کبابی و خوردن غذاهای زیاد شیرین باعث تشنگی بیشتر در طول روز در ماه رمضان میشود.
7- نوشیدن آب در فاصله بین افطار تا سحر میتواند بین 5 تا 10 لیوان باشد که مناسب است. ضمناً نوشیدن آب برای هر بدن متفاوت است و براساس میل بدن به آب باید نوشیده شود.
در نهایت در مواردی که فرد از بیماری خاصی رنج میبرد و یا نیاز به استفاده از دارو یا داروهای خاصی دارد قبل از اقدام به روزه داری با پزشک معالج خود مشورت کند تا ضمن استفاده از شوق ماه رمضان به سلامت جسم و روان خود نیز کمک کند.
آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند. برای دریافت مشاوره و گرفتن نوبت برای دریافت خدمات طب سوزنی و طب سنتی میتوانید با شماره ۰۹۱۲۹۲۲۶۱۷۱ تماس گرفته یا با کلینیک ایشان در ونک با شماره ۸۸۶۵۵۱۳۸ یا در زعفرانیه با شماره ۲۲۱۸۳۱۶۲ تماس بگیرید.