در دوره ماه رمضان و ایام روزه داری نیاز است که برنامه غذایی متفاوت با آنچه قبل داشته اید را در نظر بگیرید. چرا که شرایط زمانی خوردن وعده های غذایی تغییر می کند و از طرفی نوع غذا و خوراکی ها باید به گونه ای باشد که مواد مورد نیاز بدن را در ایام روزه داری تامین کند. نحوه غذا خوردن و ایجاد یک فاصله زمانی کوتاه بین افطار و غذای اصلی نیز اهمیت دارد و کمک می کند سلامتی سیستم گوارش حفظ شود. در ماه رمضان دو وعده اصلی سحر و افطار دارای اهمیت بسیار بالایی است و در ادامه اشاره می کنیم که چه خوراکی هایی برای ماه رمضان روزه دارن خوب است و روزه دارن از خوردن چه غذاهایی در سحر و افطار باید پرهیز کنند.
وعده سحری در دل شب و قبل از اذان صبح است. در روزهای اول سیستم گوارشی بدن برای غذا خوردن در این ساعت شرایط ایده آلی نخواهد داشت و کمی زمان می برد بدن به این ساعت از غذا خوردن عادت کند. این وعده اهمیت بالایی دارد چرا که قرار است نیاز بدن را به گونه ای تامین کند که تا اذان مغرب فشار تشنگی و گرسنگی بسیار سنگین و حالت ضعف به بدن دست ندهد. پس باید از غذاهایی استفاده شود که حجم بسیار سنگین و زیادی نداشته باشند ولی از منابع مختلف مواد مغذی غنی باشند از جمله :
غذاهای دارای فیبر بالا : علاوه بر اینکه فیبر برای بدن اهمیت بسیار بالایی دارد، طولانی بودن هضم آن نیز کمک می کند که در طول روز احساس ضعف و گرسنگی کمتری به فرد وارد شود. بهترین غذاهای دارای فیبر شامل لوبیا سبز، سبزیجات، سیب، گروه غلات مانند نان و ماکارونی، نخود و ... می باشند.
غذاهای دارای پروتئین : در دسته غذاهایی با پروتئین بالا گزینه هایی که دیر هضم تر هستند استفاده شود. بهترین غذاهای دارای پروتئین برای روزه داران شامل گوشت بره و گاو، گوشت مرغ، ماهی، میگو، تخم مرغ، شیر و ... می باشند.
غذاهای دارای انواع ویتامین و کلسیم: جدای بحث احساس گرسنگی کردن یا نکردن، تامین مواد مورد نیاز بدن برای حفظ سلامتی بسیار اهمیت دارد و در برنامه غذایی وعده سحر حتما باید انواع ویتامین ها و کلسیم مصرف شود. بهترین غذاهای در این دسته شامل لبنیات ( شیر، ماست، پنیر)، سبزیجات، میوه ها، حبوبات، گوشت و ...
خوراکی های نگه دارنده رطوبت بدن : برخی از غذاها و خوراکی ها مانند سبزیجات، خیار، گوجه و .. به حفظ رطوبت بدن و کاهش تشنگی کمک می کنند.
در سحرهای ماه رمضان چه غذاهایی را نخوریم؟
توصیه می شود که برای حفظ سلامتی از مصرف غذاهای زیر در وعده سحری خود داری کنید:
غذاهای شور و تند : بالا رفتن سطح شوری و تندی در غذاها سبب انباشت مواردی مانند سدیم در بدن می شود که با خود تشنگی را به همراه دارد و در طول روز تحمل تشنگی برای روزه دار سخت می شود.
انواع کربوهیدرات ها : این دسته از غذاها و خوراکی ها بدن را در کوتاه مدت و زمان کم سیر نگه می دارند. در ابتدا بسیار فرد احساس شادابی و انرژی زیاد دارد اما زود نیز گرسنگی سراغ او می آید. در این دسته انواع مواد دارای قند، شیرینی ها، شوله زرد، کیک و دونات و ... نباید استفاده شوند.
نوشیدنی های کافئین دار و گاز دار : خوردن قهوه، چای، نسکافه و ... در وعده سحری هم عاملی برای بی خوابی هستند و هم سرعت هضم غذا را افزایش می دهند. در کوتاه مدت احساس تشنگی را می برند ولی در طول روز سطح تشنگی از حالت طبیعی بالاتر می رود. پس این موارد از وعده سحری حذف گردد.
برای افطار چه خوراکی ها و مواد غذایی بخوریم؟
افطار را مواد غذایی سبک و مایعات شروع کنید و بعد از یک فاصله زمانی مناسب غذای اصلی را بخورید. مهمترین مواردی که باید در افطار و بعد از اتمام روزه استفاده شود عبارتند از:
مایعات : در وعده افطار باید مقدار کافی مایعات مانند آب و آب میوه مصرف شود. بهتر است این مایعات بسیار خنک و سرد نباشند. اگر به مایعات گرم مانند چای علاقه دارید، حتما چای بسیار کمرنگ و با دمای پایین تر بنوشید.
سبزیجات : در طب سنتی و فرهنگ ایرانی ما یک لقمه کم نون و پنیر و سبزی در زمان افطار توصیه شده است. این لقمه سبک به آماده سازی سیستم گوارش تا زمان غذای اصلی کمک می کند و همچنین با وجود سبزیجات مقدار زیادی از آب و فیبر بدن تامین می گردد. سبزیجات دیگری مانند خیار و کاهو نیز به آبرسانی بدن کمک می کنند.
خوراکی ها و مواد غذایی دارای پتاسیم : سطح پتاسیم باید در بدن به اندازه کافی باشد تا عملکرد بدن در حفظ رطوبت مناسب باشد و مشکلاتی مانند گرفتگی عضلات و درد برای فرد بوجود نیاید. خرما که در ابتدای افطار خورده می شود بهترین منبع در این زمینه است و مواردی مانند موز، پرتقال، سیب زمینی، سبزیجات و .. نیز دارای پتاسیم هستند.
رایج ترین خوراکی های افطار ایرانی
• انواع سوپ مانند سوپ جو و سوپ عدس
• انواع حلیم مانند حلیم گندم و بادمجان
• انواع آش مانند آش جو، آش رشته، آش شله قلمکار و ...
• کشک بادمجان
خوراکی هایی که نباید در زمان افطار استفاده شوند
از خوردن موارد زیر در زمان افطار خود داری کنید:
غذاهای چرب : غذاهای سرخ کرده یا دارای روغن زیاد در ابتدای افطار نباید استفاده شوند چرا که میزان جذب بدن در این زمان بسیار بالاست و منجر به انباشت چربی و چاقی افراد می شود و ممکن است سوء هاضمه ایجاد کند. سیب زمینی سرخ کرده، شیرینی ها، خوراک های سرخ شده و ... از این دست می باشند.
نوشیدنی های گاز دار: در زمان افطار وضعیت معده بسیار حساس است و انواع دلستر، نوشابه و ... نباید استفاده شود که سبب زخم معده، سوء هاضمه و ایجاد نفخ می شود.
غذاهای دارای قند : این غذاها سیری کاذب ایجاد می کنند و سبب می شوند فرد غذای مورد نیاز را مصرف نکند و مواد مغذی بدن او تامین نگردد. چرا که خوراکی های دارای قند مانند شیرینی و شکلات ها کالری زیادی به بدن منتقل می کنند و موجب مشکلات ثانویه می گردند.
در ماه رمضان چه بخوریم گرسنه نشویم؟
مصرف حبوبات شامل عدسی، لوبیا، باقلا، نخود و .. خوردن کربوهیدرات ها مانند میوه و سبزیجات، خوردن لبنیات کم چرب و در نهایت غذاهایی مانند ماهی، زیتون، آجیل بدون نمک و ... کمک می کند در طول روز فرد احساس گرسنگی و ضعف کمتری داشته باشد.
آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند. برای دریافت مشاوره و گرفتن نوبت برای دریافت خدمات طب سوزنی و طب سنتی میتوانید با شماره ۰۹۱۲۹۲۲۶۱۷۱ تماس گرفته یا با کلینیک ایشان در ونک با شماره ۸۸۶۵۵۱۳۸ یا در زعفرانیه با شماره ۲۲۱۸۳۱۶۲ تماس بگیرید.