فشار خون بالا از این جهت بسیار حائز اهمیت است که در صورت تداوم میتواند باعث افزایش فشار بر قلب، افزایش ریسک آسیب به مویرگها، ایجاد نارساییهای کلیوی، بیماریهای قلبی-عروقی و سکته شود.
فشار خون بالا یک شرایط پزشکی مزمن است که در 90 الی 95 درصد موارد هیچ علت پزشکی خاصی برای ایجاد آن نمیتوان یافت. البته تصور میشود فاکتورهایی مانند شیوه زندگی کم تحرک، استرس، چاقی احشائی و بطور کلی چاقی (BMI>25)، کمبود پتاسیم، نوشیدن الکل، مصرف زیاد نمک سدیم، فقر ویتامین D، سن و سوابق خانوادگی و ژنتیکی در ایجاد این نوع از فشار خون دخیلاند. در 5 الی 10 درصد موارد افزایش فشار خون به علت یک شرایط پزشکی یا بیماری خاص زمینهای ایجاد میشود، مثلا عدم تعادل هورمونی ناشی از اختلال در عملکرد غدد درونریز، سندروم کوشینگ، پرکاری یا کمکاری تیروئید، بیماریهای کلیه و سرطان غده فوق کلیوی، بارداری و مصرف داروهای خاص.
رایجترین راهکار درمانی در پزشکی مدرن برای کنترل فشار خون توصیه به تغییر سبک زندگی و تجویز داروهای مختلف است. این داروهای مدرن علیرغم تمام فواید در کنترل فشار خون بالا، معمولا همراه با عوارض جانبی هستند و لذا مصرف بلند مدت آنها همراه با نگرانیهای مختلفی در بیماران است.
استفاده از سیر برای انواع بیماریهای قلبی-عروقی، به ویژه چربی خون سابقه طولانی دارد. همچنین گزارشاتی مبنی بر تاثیر سیر در کاهش فشار خون وجود دارد. این اعتقاد وجود دارد که سیر به علت داشتن مادهای به نام آلیسین، ضمن افزایش تولید اکسید نیتریک باعث شل شدن عضلات صاف و گشاد شدن عروق میشود.
این گیاه معطر حاوی ترکیبی به نام اوژنول (eugenol) است که ضمن اثرات آنتیاکسیدانتی در کاهش فشار خون نیز موثر است. در مطالعاتی گزارش شده است که اوژنول میتواند به عنوان مهار کننده کانال کلسیمی عمل کند و به این طریق ضمن پیشگیری از ورودن کلسیم به سلولهای عضلانی قلب و رگها، به ریلکس شدن رگها کمک میکند. این اثرات ریحان معطر در مطالعات حیوانی مشاهده شده است.
بر اساس تئوری طب سنتی چینی، کرفس به علت تاثیر بر کبد میتواند در کاهش فشار خون مفید باشد. دانههای این گیاه دارویی حاوی املاح منیزیم، منگنز، آهن، کلسیم و فیبر است که میتواند در بهبود عملکرد سیستم قلبی-عروقی مفید باشد. مصرف آب کرفس به همراه سرکه برای رفع سرگیجه، سردرد و درد شانه ناشی از فشار خون بالا مفید است.
این گیاه دارویی نیز حاوی ترکیباتی مانند ویتامین C و کارتینوئیدهاست که در طب سنتی آمریکا و اروپا توجه زیادی به آن میشود. در مطالعات متعددی گزارش شده است که مصرف آنتیاکسیدانتهای کارتینوئید در کاهش فشار خون و LDL مفید است و ریسک بیماریهای قلبی را کاهش میدهد. در مطالعات حیوانی مشاهده شده که مصرف این گیاه از طریق مهار کانالهای کلسیمی به کاهش فشار خون کمک کرده است.
آویشن نیز یک گیاه دارویی معطر است که در طب سنتی ایرانی بسیار مورد توجه میباشد. آویشن حاوی مادهایی به نام روزمارینیک اسید است که در کاهش التهابات، کاهش قند خون و همچنین کاهش فشار خون مفید است. در مطالعات حیوانی گزارش شده است که این ماده از طریق مهار آنزیم angiotensin-converting enzyme در کاهش فشار خون سیستولیک مفید است.
دارچین نیز یک گیاه دارویی با قدمت بسیار طولانی در طب سنتی است. اگرچه مکانیسم اثر آن مشخص نیست اما در کارآزماییهای متعددی مشاهده شده که مصرف دارچین در کاهش فشار خون مفید بوده است.
زنجبیل نیز یک گیاه دارویی همه کاره در طب سنتی است. این گیاه دارویی برای قرنها با اهداف مختلف از جمله کاهش کلسترول، و فشار خون مصرف شده است. تاثیر این گیاه در کاهش فشار خون در مطالعات انسانی و حیوانی گزارش شده است. این گیاه هم میتواند به عنوان مهار کننده کانال کلسیمی و هم مهار کننده آنزیم angiotensin-converting enzyme عمل کند.
هل نیز یک گیاه دارویی معطر دیگر در طب سنتی است که بنظر میرسد در کاهش فشار خون نیز مفید باشد. در یک مطالعه کارآزمایی بر روی بیست فرد مبتلا به فشار خون بالا طی دوازده هفته مشاهده شد که مصرف سه گرم پودر هل بطور روزانه میتواند بطور چشمگیری باعث کاهش فشار خون شود. بنظر میرسد این گیاه نیز اثری مشابه مهارکننده کانالهای کلسیمی دارد.
هویج نیز در طب سنتی به عنوان گیاه دارویی برای درمان فشار خون بکار گرفته شده است. این گیاه حاوی گلیکوزیدهایی (DC-2, DC-3) است که بر اساس مطالعات حیوانی متعدد به عنوان مهارکننده کانالهای کلسیمی عمل میکنند.