کم خونی زمانی اتفاق میافتد که خون گلبولهای قرمز کافی برای حمل صحیح اکسیژن به اندامها و بافتهای شما نداشته باشد. از آنجایی که بدن شما اکسیژن کافی دریافت نمیکند، احساس خستگی میکنید. احساس خستگی یکی از علائم اولیه کم خونی است.
خون ما شامل سه نوع سلول است: گلبولهای سفید که با عفونت مبارزه میکنند. پلاکتها که به لخته شدن خون کمک میکنند. و گلبولهای قرمز خون، که اکسیژن را از ریههای شما در سراسر بدن شما حمل میکنند. گلبولهای قرمز حاوی هموگلوبین هستند، پروتئینی بر پایه آهن که به سلولهای خونی کمک میکند تا اکسیژن را حمل کنند. طی کم خونی، بدن شما یا به اندازه کافی گلبول قرمز نمیسازد، یا آنها را سریعتر از جایگزین کردنشان از دست میدهد.
انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد. شایعترین نوع آن کم خونی ناشی از فقر آهن است که به دلیل کمبود آهن در بدن شما ایجاد میشود.
انواع دیگر عبارتند از:
• کم خونی ناشی از کمبود ویتامین، کم خونی مگالوبلاستیک، ناشی از کمبود اسید فولیک و ویتامین B12 در بدن.
• کم خونی مزمن زمانی ایجاد میشود که برخی بیماریهای مزمن (مانند سرطان، نارسایی کلیه یا بیماری کرون) در تولید گلبولهای قرمز خون اختلال ایجاد کنند.
• کم خونی آپلاستیک زمانی ایجاد میشود که مغز استخوان نتواند هر سه نوع سلول خونی را بسازد. کم خونی آپلاستیک تهدید کننده زندگی است.
• کم خونیهای همولیتیک زمانی ایجاد میشوند که گلبولهای قرمز خون سریعتر از آن چیزی که مغز استخوان بتواند جایگزین آنها شود از بین میروند.
• کم خونی داسی شکل ناشی از نوعی هموگلوبین است که باعث میشود گلبولهای قرمز به شکل هلالی یا داسی درآیند. این سلولهای داسی شکل زود میمیرند، به این معنی که بدن همیشه کمبود گلبولهای قرمز دارد. شکل غیر طبیعی میتواند جریان خون را از طریق عروق کوچک مسدود کند و باعث درد شود. کم خونی داسی شکل یک بیماری ارثی است.
علت کم خونی شما و اینکه چقدر کم خونی شما جدی است، نوع درمان شما را تعیین میکند. پزشک ممکن است تغییراتی را در رژیم غذایی شما پیشنهاد کند تا مطمئن شود که تمام مواد مغذی مورد نیاز خود مانند ویتامین B12، آهن و اسید فولیک را دریافت میکنید. پزشک شما همچنین ممکن است مکملهای غذایی یا دارو را پیشنهاد کند. اگر کم خونی شما به دلیل یک بیماری زمینهای باشد، لازم است آن بیماری درمان شود.
داروهای اریتروپویتین به علاوه کمبود آهن برای کم خونی مزمن، کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزون) برای برخی از کم خونیهای همولیتیک و داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند گلوبولین آنتیتیموسیت یا ATG و سیکلوسپورین برای کم خونی آپلاستیک تجویز میشوند. در موارد اسفروسیتوز ارثی ممکن است نیاز به برداشتن طحال باشد. تزریق خون ممکن است به درمان انواع خاصی از کم خونی، از جمله کم خونی مزمن، کم خونی داسی شکل و کم خونی آپلاستیک کمک کند. پیوند مغز استخوان یا سلولهای بنیادی ممکن است در موارد شدید کم خونی آپلاستیک یا برخی موارد کم خونی سلول داسی شکل استفاده شود.
برخی توصیههای طب سنتی نیز ممکن است بتواند در برخی از انواع کم خونی مانند کم خونی ناشی از کمبود آهن و ویتامین کمک کند. گیاهان دارویی و نسخههای تغذیهای طب سنتی ممکن است در صورت استفاده همراه با درمان دارویی مفید باشند.
غذاهای غنی از آهن شناخته شده در طب سنتی شامل گوشت قرمز، به ویژه جگر گوساله، لوبیا، سبزی چغندر، ملاس سیاه، بادام و مخمر آبجو است. سبزیجات برگ سبز حاوی آهن و اسید فولیک هستند.
ویتامین C به بدن شما در جذب آهن کمک میکند. منابع غذایی شامل میوهها و آب میوههای مرکبات، گوجه فرنگی، کلم بروکلی و گل کلم است. مکملهای ویتامین C ممکن است با سایر داروها، از جمله داروهای شیمی درمانی، استروژن، وارفارین (کومادین) و غیره تداخل داشته باشند. منابع غذایی شامل جگر، گوشت، تخم مرغ، ماهی تن و پنیر حاوی ویتامین B12 است که در موارد کمبود ویتامین کمک میکند.
استفاده گیاهان دارویی شناخته شده در طب سنتی اما میتوانند عوارض جانبی ایجاد کنند یا با سایر گیاهان، مکملها یا داروها تداخل داشته باشند. به این دلایل، توصیههای خاص طب سنتی را فقط تحت نظارت یک متخصص مصرف کنید. از جمله این گیاهان دارویی در طب سنتی عبارتند از جلبک اسپیرولینا، یونجه، قاصدک، بیدمشک، ترشک زرد (Rumex crispus) و جنتیانا (Gentiana lutea).
آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند. برای دریافت مشاوره و گرفتن نوبت برای دریافت خدمات طب سوزنی و طب سنتی میتوانید با شماره ۰۹۱۲۹۲۲۶۱۷۱ تماس گرفته یا با کلینیک ایشان در ونک با شماره ۸۸۶۵۵۱۳۸ یا در زعفرانیه با شماره ۲۲۱۸۳۱۶۲ تماس بگیرید.