اگر در انسان امروزی، دیگر مو هیچ عملکرد فیزیولوژیکی مهمی را انجام نمیدهد، اما نقش مهمی در اعتماد بنفس افراد دارد. مو یک ساختار فیبری است که از چندین پروتئین ساخته شده است که اصلیترین آنها کراتین است. مو از ساختارهای لوله مانند به نام فولیکولهای مو رشد میکنند. تشکیل ساقه مو با یک گروه سلول بنیادی به نام ماتریکس پیاز مو و انواع مختلف سلول کراتینوسیت آغاز میشود. مو با تقسیم نسبتاً سریع سلولها در فولیکول مو تشکیل میشود. یک فرد سالم تقریباً 100 تا 150 تار مو در روز از دست میدهد. علل افزایش ریزش مو عبارتند از: عفونتهای شدید و طولانی مدت، استرس روحی شدید، رژیم غذایی، سوءتغذیه، عوارض جانبی داروها (ضدافسردگیها، داروهای ضد بارداری، داروهای سیتواستاتیک، ضد انعقادها و غیره) و همچنین استرسهای شیمیایی و مکانیکی مو. عوامل داخلی نیز میتواند بر ریزش مو تأثیر بگذارد، تغییرات هورمونی مربوط به بارداری و یائسگی، بیماریهای تیروئید، التهاب در بدن و بینظمی در عملکرد سیستم ایمنی است. ریزش موی دائمی اغلب به دلیل بیماریهای پوستی مختلف و ناتوانی فولیکولها برای ورود مجدد به فاز رشد است. علاوه بر استعداد ژنتیکی، از دست دادن ماتریکس خارج سلولی پیاز فولیکولی، میکرو التهاب موضعی و عدم تعادل هورمونی از جمله عوامل کلیدی برای ریزش مو هستند.
به غیر روش کاشت مو، در حال حاضر هیچ راهکار جادویی برای رشد مجدد مو وجود ندارد، اما تحقیقات نشان داده است که برخی از گیاهان دارویی ممکن است ریزش مو را کاهش دهند یا به رشد مجدد کمک کنند. با این حال، توجه به این نکته مهم است که بسیاری از تحقیقات روی حیوانات انجام شده است. مطالعات بیشتری برای اثبات اثربخشی آنها بر روی انسان مورد نیاز است. اکثر این گیاهان دارویی در طب سنتی شناخته شدهاند.
روغنهای مو که به آنها تونیک مو نیز میگویند، عصاره گیاهان دارویی هستند. برخی از روغنهای مو شامل چندین گیاه دارویی و روغنهای حامل هستند. روغنهای حامل محبوبی که برای تهیه روغنهای گیاهی استفاده میشوند عبارتند از: روغن نارگیل، روغن بادام شیرین، روغن گردو، روغن زیتون، روغن معدنی، روغن جوجوبا و روغن جوانه گندم.
هیبیسکوس یا گل ختمی چینی درختچهای همیشه سبز است. از گلهای خوراکی و پر نقش آن اغلب برای تهیه چای گیاهی استفاده میشود. تصور میشود که هیبیسکوس به تحریک فولیکولهای مو، افزایش اندازه فولیکولها و افزایش رشد مو کمک میکند.
براهمی که باکوپا مونیری یا ناز باتلاقی نیز نامیده میشود، گیاهی خزنده است که در طب سنتی هندی استفاده میشود. حاوی آلکالوئیدهایی است که تصور میشود پروتئینهای مسئول رشد مو را فعال میکنند.
دکمه کتی یا تریداکس پروکامبیت یک گیاه خزنده و عضوی از خانواده دیزی است که باز در طب سنتی هندی رایج است. حاوی آنتیاکسیدان بوده و به تنهایی و در همکاری با گیاهان دیگر به رشد مو کمک میکند.
سنبلالطیب یا جاتامانسی درختچه کوچکی است که ریزوم آن ممکن است رشد مو را تسریع کند. نشان داده شده است که رشد مو پس از طاسی ناشی از شیمی درمانی را افزایش میدهد.
جینسینگ یک درمان طبیعی قدیمی برای بسیاری از بیماریها از جمله ریزش مو است. حاوی ساپونینهایی است که اعتقاد بر این است که با مهار آنزیم 5a ردوکتاز باعث رشد مو میشوند. این آنزیم مربوط به ریزش مو در مردان است.
برخی از گیاهان مورد استفاده در تونیکهای ترکیبی عبارتند از:
گوزبری یا انگور فرنگی یک گیاه دارویی در طب سنتی هندی است که برای تقویت مو و تقویت رشد مو استفاده میشود. همچنین به داشتن چندین آنتیاکسیدان معروف است.
آببشقابی یا گوتو کولا یکی از محبوبترین گیاهان دارویی در طب سنتی هندی و طب سنتی ایرانی است. تصور میشود که احتمالاً با افزایش گردش خون در پوست سر رشد مو را تحریک کرده و طول مو را افزایش میدهد،
آلوئه ورا یک گیاه گرمسیری و یک داروی عامیانه محبوب برای سوختگی و مشکلات گوارشی است. همچنین ممکن است برای حفظ سلامت پوست سر استفاده شود که میتواند از رشد موی سالم حمایت کند.
ریحان مقدس گیاهی معطر از خانواده ریحان و بومی نواحی گرمسیری بوده که در طب سنتی هندی کاربرد دارد. این گیاه ممکن است به جلوگیری از ریزش موی ناشی از شوره سر و خارش یا تغییرات در سطوح هورمونی کمک کند.
آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند. برای دریافت مشاوره و گرفتن نوبت برای دریافت خدمات طب سوزنی و طب سنتی میتوانید با شماره ۰۹۱۲۹۲۲۶۱۷۱ تماس گرفته یا با کلینیک ایشان در ونک با شماره ۸۸۶۵۵۱۳۸ یا در زعفرانیه با شماره ۲۲۱۸۳۱۶۲ تماس بگیرید.