حجامت درمانی
حجامت درمانی
حجامت یکی از روشهای باستانی و سنتی است که میتواند به عنوان جایگزینی برای درمانهای دارویی و دیگر روشهای درمانی استفاده شود.
این روش با استفاده از فنجانهای مخصوصی انجام میشود که روی پوست قرار میگیرند. فنجانهای حجامت ممکن است از جنس شیشه، بامبو، سفال و سیلیکون باشند. افراد به دلایل مختلفی حجامت را انجام میدهند مانند تسکین درد و التهاب، بهبود گردش خون، آرامش و سلامت بدن و ماساژ عمیق بافتهای بدن.
دو روش برای حجامت وجود دارد:
1) روش خشک: تنها بادکش انجام میشود.
2) روش خیس: در این روش، ابتدا بادکش انجام شده و سپس عمل حجامت انجام میگیرد.
حجامت خیس
حجامت خیس خود به دو صورت میتواند انجام شود:
- حجامت گرم:
- حجامت سرد:
در این روش از فنجان و آتش برای ساکشن استفاده میشود و همان حجامت به شیوه سنتی است.
در این روش از ساکشنهای برقی یا دستی استفاده میشود.
این روزها ممکن است حجامت بسیار محبوب باشد ولی روش جدیدی نیست و تاریخچه استفاده از آن به فرهنگ مصر باستان، چین، ایران و خاورمیانه باز میگردد.
تاریخچه حجامت درمانی
حجامت از هزاران سال پیش، برای درمان بسیاری از بیماریها در فرهنگهای مختلف جهان انجام میشده است.
طبق شواهد، ایرانیان در گذشته از حجامت استفاده میکردند. نوع حجامت خیس بین ایرانیان بسیار مورد توجه و استقبال بوده است.
تمامی بزرگان طب سنتی ایران، حجامت را به عنوان یکی از ارکان مهم درمانی معرفی کردهاند. زکریای رازی در کتاب «الحاوی» و ابوعلی سینا در کتاب «قانون»، به طور مفصل در مورد حجامت و کاربرد آن در درمان بیماریهای مختلف صحبت کردهاند. حجامت از بیش از ۵۰۰۰ سال پیش، در مناطقی همچون چین، کشورهای خاورمیانه و اروپای شرقی، بلغارستان، مصر و شمال آفریقا انجام میشد و شواهد نشان میدهد که سرخپوستان آمریکای شمالی نیز با اثرات شفابخش آن آشنا بودهاند.
حجامت باعث میشود مواد مضر و سمی از بدن خارج شود و سلامت بدن بهبود یابد. برای توضیح بیشتر، بهتر است بدانید که وظیفه اصلی کبد، تولید و تصفیه خون است. کبد، خونی که رطوبت دارد را به کلیهها میفرستد تا رطوبت آن گرفته شود. همچنین سلولهای مرده را همراه با سموم به طحال میفرستد. سموم از طریق طحال، وارد روده بزرگ شده و همراه با مدفوع، دفع میشود. هنگامی که طحال پر باشد، کبد اضافه خون را توسط رگی به نام فیلتر، به پشت قلب (میان دو استخوان کتف، پشت گردن و کمر) میفرستد. وقتی حجامت در ناحیه بین دو کتف انجام میشود، در واقع سموم خون از رگ فیلتر خارج شده و این کار به تصفیه خون به طحال کمک میکند. بدین ترتیب، حجامت در درمان بیماریها مؤثر واقع میشود.
اگر حجامت همزمان همراه با طب سوزنی انجام شود ممکن است برای درمان برخی بیماریها نتیجه بهتری داشته باشد و مؤثرتر عمل کند مانند:
- هرپس زوستر (بیماری پوستی)
- آکنه
- فلج صورت
- اسپوندیلوز گردن
حجامت چگونه انجام میشود؟
پزشک یک ماده قابل اشتعال مانند الکل یا کاغذ را داخل فنجان آتش میزند و زمانی که آتش خاموش شد، فنجان را روی پوست میگذارد. زمانی که هوای داخل فنجان سرد شود فنجان مانند وکیوم عمل میکند.
طبق شواهد، ایرانیان در گذشته از حجامت استفاده میکردند. نوع حجامت خیس بین ایرانیان بسیار مورد توجه و استقبال بوده است.
در این صورت پوست قرمز و برآمده میشود و رگهای آن قسمت منبسط میشوند. در روش پیشرفتهتر، بادکش توسط یک پمپ به جای استفاده از آتش صورت میگیرد. بعد از ۳ دقیقه، پزشک فنجان را برمیدارد و توسط تیغ، برشهایی سطحی و باریک روی پوست ایجاد میکند. سپس دوباره عمل بادکش را در آن نقاط انجام میدهد که باعث مقدار کمی خونریزی از پوست میشود. پس از حجامت ممکن است پزشک برای جلوگیری از عفونت، پماد آنتی بیوتیک تجویز کند. پوست در مدت ۱۰ روز به حالت طبیعی خود باز میگردد.
مزایای حجامت درمانی چیست؟
حجامت برای درمان انواع بیماریها مفید است. از جمله بیماریهای قابل درمان با این روش عبارتند از:
- اختلالات خونی مانند آنمی و هموفیلی
- بیماریهای روماتیسمی مانند آرتریت و فیبرومیالژیا
- ناباروری و بیماریهای زنان
- مشکلات پوستی مانند اگزما و آکنه
- فشار خون بالا
- میگرن
- اضطراب و افسردگی
- تراکم برونشینی ناشی از آلرژی و آسم
- واریس
چه کسانی باید از حجامت درمانی پرهیز کنند؟
نکته قابل ذکر این است که باید از حجامت در عروق اصلی و شریانهای اصلی و کوچک پرهیز کرد. کسانی که گرسنه هستند، غذا خوردهاند یا خیلی خسته هستند نباید حجامت کنند. همچنین به کسانی که دچار بیماریهای زیر هستند، توصیه میشود که حجامت نکنند:
- بیماریهای خفیف یا جدی قلبی و نارسایی قلبی دارند.
- دچار اختلالات روانی جدی، تشنج و خشم هستند.
- سابقه خونریزی شدید و بیماریهایی مانند هموفیلی، هپاتیت B و سرطان خون دارند.
- پوست بسیار حساسی دارند یا پوست آنها زخم است.
- بیماری سل دارند.
- خانمهایی که باردار هستند.