درمان گرمازدگی در فصل تابستان با استفاده از درمان‌های سنتی

در حالی که بسیاری از افراد مشتاق فرارسیدن فصل گرم تابستان هستند، اما گرمای بیش از حد در تابستان چیزی است که خوشایند همگان نیست. در حقیقت وقتی گرما و رطوبت بالا می‌رود علائم گرمازدگی در افراد افزایش می‌یابد. در این شرایط افراد در معرض علائمی مانند تب‌های مرموز، حالت تهوع، اسهال، تعریق، سرگیجه و سنگینی سر قرار می‌گیرند. در برخی افراد نیز علائمی مشابه سرماخوردگی یا آنفولانزا در مجاری تنفسی بروز می‌کند. علائم گرمازدگی اگرچه در همه افراد ممکن است بروز کند اما بیشتر در کودکان و افراد مسن مشاهده می‌شود. در مواردی که فرد دچار گرمازدگی شدید شده باشد علائمی مانند ادرار تیره، افزایش سرعت ضربان قلب، گیجی، سردرد شدید، سرخی و خشکی پوست و غش ممکن است مشاهده شوند که در این حالت بهتر است سریع‌تر به بیمارستان مراجعه شود. اما در موارد خفیف‌تر گرمازدگی می‌توان از درمان‌های سنتی یا گیاهان دارویی برای کنترل آن استفاده کرد.

.

درمان گرمازدگی در طب سنتی

در طب سنتی چینی تابستان با عنصر آتش شناخته می‌شود یا به عبارتی در تابستان عنصر آتش حاکم است که در طبیعت و در بدن انسان نمود پیدا می‌کند. علائم عنصر آتش در تابستان در بدن شامل گرمای بیش از حد، تعرق زیاد، خشک شدن دهان و گلو، یبوست و تپش قلب است. در حالی که در طب سنتی چینی علت علائم ذکر شده در تابستان، گرمازدگی یا همان گرمای تابستان درنظر گرفته می‌شود که یک عامل خارجی است، این علائم در پزشکی مدرن ممکن است به یک عامل داخلی ویروسی یا باکتری نسبت داده شود.

در صورت مشاهده علائم خفیف گرمازدگی می‌توان از برخی راهکار یا درمان‌های سنتی زیر استفاده کرد:

هندوانه: مصرف هندوانه می‌تواند به تامین آب از دست رفته کمک کند، در عین حال ادرار آور نیز می‌باشد خصوصا بخش‌های سفیدتر نزدیک به پوست هندوانه که با افزایش ادرار به دفع مواد زائد و حرارت از بدن کمک می‌کند.

مصرف ماش: به عنوان یک ادرار آور خفیف در طب سنتی شناخته می‌شود. در طب سنتی برای این منظور دانه‌های خشک ماش را در آب جوش خیسانده و سپس آب آن را مصرف می‌کنند.

مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت: در تابستان همراه با گرمای هوا، تعرق بالا سبب از دست رفتن آب بدن و املاح می‌شود. علاوه بر مصرف هندوانه که در بالا اشاره شده است، نوشیدن آب زیاد یا آب میوه مانند آب نارگیل، یا آب‌های حاوی املاح (مانند نمک‌های پتاسیم، سدیم، کلر) می‌تواند به برقراری تعادل در بدن کمک کند. برای تامین الکترولیت می‌توانید مقداری کمی سرکه سیب را در آب ریخته و بنوشید.

استفاده از روغن‌های گیاهی: در صورت بروز آفتاب سوختگی می‌توانید از ترکیب روغن چای، روغن زیتون و روغن نارگیل استفاده کرد. این روغن‌ها ضمن تسکین درد، از بروز تاول جلوگیری کرده و حتی به لایه برداری پوست کمک می‌کنند.

در طب سنتی ایرانی نیز يكی از شش اصل ضروری حفظ سلامتی و تندرستی توجه به تغيير فصل آب و هوا يا همان تدابير فصول است كه برای پيشگيری از گرمازدگی بايستی تدابير مربوط به فصول گرم سال بویژه تابستان را رعايت کرد. برخی از توصیه‌های رایج در طب سنتی ایرانی برای پیشگیری از گرمازدگی عبارتند از:

افراد با مزاج گرم و خشك بيشتر در معرض گرمازدگی هستند، بنابراين اين افراد بايد از تمام خوردنی‌ها و آشاميدنی‌هايی كه حرارت بدن را بالا می‌برد و باعث خشكی می‌شوند پرهيز و حتی‌المقدور از غذاهای آب‌پز شده ساده بدون ادويه استفاده كنند.

غذای تناول شده در وسط روز نبايد سنگين باشد و به طور كلی وعده‌های غذايی بايد سبك و زود هضم انتخاب شود و آش آلو، سوپ جو، آش غوره، آب دوغ خيار گزينه‌های مناسبی می‌باشند.

افراد مستعد گرمازدگی بايد استراحت كافی و لازم داشته باشند تا مزاج‌شان خنك شود و اگر استراحت كافی نداشته باشند بدن بيشتر به سمت گرمی و خشكی می‌رود و رطوبت بدن كاهش پيدا می‌كند.

حمام كردن، شنا كردن، پوشيدن لباس‌هايی با جنس نازك و گشاد، ورزش‌های سبك، عدم قرارگيری در زير نور مستقيم خورشيد، مصرف خوردنی‌ها و آشاميدنی‌هايی با مزاج سرد و تر (برای افراد گرم مزاج) از ديگر عوامل پيشگيری از بروز گرمازدگی هستند.

تخم‌شربتی، خاكشير، شربت نعناع، هندوانه، خيار يا شربت خيار با سكنجبين، شربت آبليمو، آلبالو، گلاب، به ليمو، تخم خيارين ( خيار، كدو، خربزه، هندوانه)، دم كرده عناب و زرشك به همراه شكر و دوغ ترش برای درمان گرما زدگی مناسب هستند. توصيه می‌شود افراد از مصرف بی‌رويه آجيل‌ها و مغزها خوداری كنند چون باعث افزايش حرارت بدن می شود. در حين سفر خوردن عصاره ميوه‌جات و قاووت جو و بوييدن گل سرخ كه آرام‌بخش است و از بروز تنش‌های عصبی در اثر گرما جلوگيری می‌كند مفيد است.