گیاهان دارویی اثربخش برای دوران شیردهی مادر

تغذیه با شیر مادر برای مادران و نوزادان تازه متولد شده مزایای بی‌شماری را به همراه دارد. شیر مادر مواد مغذی متناسب با نیازهای رشد نوزادان را تأمین می‌کند، عملکرد شناختی، توسعه دستگاه عصبی و همچنین عملکرد سیستم ایمنی را تقویت می‌کند. شیردهی همچنین می‌تواند در کاهش افسردگی پس از زایمان، خونریزی و بهبود کنترل وزن مادر نیز نقش داشته باشد. علاوه بر مزایای سلامتی، مادران و نوزادان آنها به واسطه شیردهی با هم ارتباط نزدیک‌تر عاطفی برقرار می‌کنند.

یکی از نگرانی‌های دوران شیردهی خصوصا در مادرانی که مجبور به استفاده از دارو هستند، امکان انتقال این داروها از طریق شیر به نوزاد است. نگرانی دیگر تاثیر این داروها بر مقدار و کیفیت شیر تولید شده است که ممکن است در نهایت در مدت و موفقیت شیردهی تاثیر بگذارند. از جمله این داروها عبارتند از bromocriptine, ergotamine, pseudoephedrine, oestrogens. علاوه بر این داروها، برخی از ترکیبات طبیعی یا گیاهان دارویی نیز می‌توانند سبب کاهش مقدار شیر تولیدی شوند. از نعناع‌، مریم‌گلی و جعفری در طب سنتی برای از شیر گرفتن استفاده می‌شود‌، اما شواهد مبتنی بر تحقیقات برای تأیید استفاده بالینی آنها وجود ندارد.

با توجه به روند افزایشی تمایل به استفاده از طب سنتی و درمان‌های جایگزین در دنیا، گیاهان دارویی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته‌اند. بررسی‌های نشان می‌دهد که زنان بیش از مردان از گیاهان دارویی استفاده می‌کنند. که هدف عمده در استفاده از آنها بر ارتقاء سلامت باروری پیشگیری از ناباروری، آمنوره، کنترل بارداری، زایمان و مراقبت‌های بهداشتی پس از زایمان از جمله شیردهی متمرکز است.

چه زمانی استفاده از گیاهان دارویی برای افزایش شیر مادر می‌تواند مفید باشد

توجه داشته باشید که در حالی که بسیار معمول است که نگران این باشید که آیا نوزاد شما به اندازه کافی شیر مادر می‌خورد یا خیر، گاهی اوقات این نگرانی بی دلیل است. در واقع، مطالعات نشان می‌دهد که بسیاری از زنان تصور می‌کنند که شیر کافی ندارند، اما اغلب مقدار کافی تولید می‌کنند، به ویژه آنهایی که به منحصرا با شیر مادر نوزاد خود را تغذیه می‌کنند. پیگیری افزایش وزن نوزاد و میزان خروجی ادرار/مدفوع پوشک، شاخص‌های خوبی برای برآورد تغذیه مناسب نوزادان است.

با این حال، مواقعی وجود دارد که ممکن است واقعا میزان شیر تولیدی کمتر از میزان تقاضای نوزاد باشد، که این می‌تواند به یکی از دلایل زیر رخ دهد:

• قاعدگی ماهانه

• بارداری مجدد مادر

• شروع تغذیه نوزاد با مکمل‌ها

• استفاده از قرص‌های هورمونی ضد بارداری

• وجود سایر عوامل استرس‌زا در زندگی

• جهش رشد در نوزاد

در این مواقع، یا اگر فقط احساس می‌کنید که شیر شما کم است‌، با پزشک یا متخصص شیردهی خود مشورت کنید تا ببینید آیا مصرف گیاهان دارویی برای شما مناسب است یا آیا آنها مداخلات دیگری مانند اصلاح روش پرستاری را توصیه می‌کنند. از آنجایی که گیاهان دارویی مختلف عملکردهای متفاوتی دارند، مهم است که از مشاوره تخصصی برای رسیدگی به مسائل خاصی که ممکن است با آن روبرو شوید، استفاده کنید.

همچنین توجه داشته باشد که گیاهان دارویی یا سایر مکمل‌ها (تقویت کننده شیر مادر) اغلب به تنهایی کار نمی‌کنند. برای افزایش شیر مادر، باید در حین مصرف گیاهان دارویی سینه‌های خود را تحریک کنید. این کار را می‌توانید با تغذیه بیشتر با شیر مادر، پرستاری طولانی مدت در هر وعده و پمپاژ بعد و بین هر وعده غذایی انجام دهید.

گیاهان دارویی مفید برای افزایش شیر مادر

• شنبلیله

  شنبلیله گیاهی است که برای افزایش شیر مادر بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد و جزو اصلی بسیاری از دمنوش‌های تقویت کننده شیردهی است. شنبلیله به صورت کپسول یا مکمل نیز موجود است. این گیاه بومی مدیترانه و آسیا است و به دلیل بوی شربت افرا و طعم تلخ و شبیه قند سوخته شناخته شده است.

• خانوداه خارمریم (Blessed thistle & Milk Thistle)

  خارمریم اغلب با در ترکیب با شنبلیله برای افزایش شیر مادر استفاده می‌شود. این یک ماده رایج در مکمل‌های تجاری و دمنوش‌های تقویت کننده شیر مادر است. اعتقاد بر این است که خار مریم بی‌خطر است تا زمانی که آن را در دوزهای توصیه شده مصرف کنید.

• رازیانه:

  رازیانه گیاهی شیرین است که بومی سواحل دریای مدیترانه در نظر گرفته می‌شود. این گیاه معطر هم کاربرد آشپزی دارد و هم دارویی. رازیانه در طب سنتی برای درمان انواع بیماری‌ها از جمله مشکلات گوارشی و مشکلات قاعدگی استفاده می‌شود. همچنین اعتقاد بر این است که به افزایش تولید شیر در دوران شیردهی کمک می‌کند.

• گزنه:

  گزنه گياهی مغذی، تيره و سبز رنگ است. سرشار از آهن و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است. اعتقاد بر این است که پس از زایمان، گزنه برای درمان کم‌خونی، مبارزه با خستگی و افزایش شیر مادر مفید است. می‌توان آن را به عنوان غذا (مشابه اسفناج یا سایر سبزیجات برگ تیره) ، چای یا یک کپسول مصرف کرد.

• یونجه:

  یونجه یکی از قدیمی‌ترین و پر کشت‌ترین محصولات تاریخ است. سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها ، چربی اشباع کم و پروتئین و فیبر زیاد است. این یکی از منابع اصلی غذایی حیوانات شیری است زیرا اعتقاد بر این است که تولید شیر را افزایش می‌دهد. به شرط رعایت نکات ایمنی حین شستشو (یونجه در محیط مرطوب بسیار مستعد آلودگی میکروبی است) و پس از پختن، می‌توانید یونجه را به رژیم غذایی شیردهی خود اضافه کنید.

• مخمر آبجو:

  مخمر آبجو یک مکمل غذایی است که می‌تواند به افزایش سطح انرژی کمک کند. حاوی ویتامین B، آهن، پروتئین و انواع مواد معدنی است. همچنین اعتقاد بر این است که به افزایش تولید شیر مادر کمک می‌کند. می‌توان آن را به صورت قرص یا پودر مصرف کرد یا آن را به غذاها اضافه کرد.

• زنجبیل:

  زنجبیل یک گیاه رایج در طب سنتی است که مشکلات مختلف سلامتی را درمان می‌کند. اغلب برای بیماری‌های حرکتی یا مشکلات گوارشی مصرف می‌شود ، اما اعتقاد بر این است که در برخی از نقاط جهان ، زنجبیل به مادران در افزایش شیر مادر کمک می‌کند.

• سیر:

  در طول تاریخ، سیر به عنوان طعم دهنده در آشپزی، مکمل غذایی و دارو استفاده می‌شده است. اعتقاد بر این است که به افزایش شیر کمک می‌کند‌، اما می‌تواند طعم شیر مادر را نیز تغییر دهد. این می‌تواند به رژیم غذایی شما اضافه شود، اما توجه داشته باشید که برخی از افراد به سیر حساسیت دارند و ممکن است عوارض جانبی دستگاه گوارش را تجربه کنند.

آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند.

آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند. برای دریافت مشاوره و گرفتن نوبت برای دریافت خدمات طب سوزنی و طب سنتی میتوانید با شماره ۰۹۱۲۹۲۲۶۱۷۱ تماس گرفته یا با کلینیک ایشان در ونک با شماره ۸۸۶۵۵۱۳۸ یا در زعفرانیه با شماره ۲۲۱۸۳۱۶۲ تماس بگیرید.