ریزش مو نگرانی رایج بین بسیاری از مردان و زنان است. دلایلی مختلفی برای ریزش مو وجود دارد، از فاکتورهای ژنتیکی گرفته تا کمبود ویتامین و تغییرات هورمونی. برخی شرایط پزشکی، مانند بیماری تیروئید، نیز ممکن است باعث تضعیف مو یا ریزش آن شود. ریزش مو اگرچه تهدیدی برای سلامتی محسوب نمیشود، اما میتواند اعتماد به نفس، حس رضایت از خود، سلامت روانی و کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد.
اگرچه هیچ فرمول جادویی برای تسریع رویش مو وجود ندارد، اما پژوهشهای اخیر حکایت از تاثیر برخی گیاهان دارویی شناخته شده در طب سنتی برای تقویت مو دارد. البته لازم به ذکر است که اکثر این پژوهشهای جدید بر روی حیوانات انجام شده است و اثبات اثرگذاری آنها بر انسان همچنان نیازمند مطالعات آزمایشگاهی بیشتری است.
روغنهای مو که به نام تونیک مو نیز شناخته میشوند عمدتا حاوی عصاره گیاهان دارویی هستند که در یک ترکیب روغنی حل شدهاند. این تونیکها ممکن است از عصاره چندین گیاه و روغن تشکیل شده باشند. از جمله روغنهای رایج عبارتند از روغن نارگیل، بادام شیرین، گردو، زیتون، جوجوبا و جوانه گندم. خود این روغنهای گیاهی در طب سنتی دارای فوائد درمانی مختلفی هستند. از جمله سایر گیاهان دارویی مورد استفاده در این تونیکها عبارتند از:
مشاهده شده است که عصاره این گیاه قادر در تقویت فولیکولهای مو و افزایش سرعت رویش مو مفید است.
این گیاه حاوی ترکیبات آلکالوئیدی بوده که بنظر میرسد در تحریک پروتئینهای مسئول رویش مو نقش دارند.
عصاره این گیاه دارای خواص آنتیاکسیدانتی بوده و لذا میتواند در تقویت رویش مو مفید باشد
این گیاه در طب سنتی ایرانی بسیار مورد توجه است. بر اساس یک پژوهش که در سال 2011 در مجله Pharmacogn Mag چاپ شده است، مشاهده شد که عصاره سنبل الطیب تاثیر مثبتی در تقویت رویش مو دارد.
این گیاه که در طب سنتی چینی بسیار مورد توجه است، حاوی مادهایی به نام ساپونین (saponins) میباشد که بنظر میرسد از طریق مهار آنزیم 5a reductase (که در طاسی مردانه نقش دارد) در تقویت رویش مو موثر است.
این پمادها از ترکیب عصاره چندین گیاه دارویی با روغن یا چربیهای نسبتا جامد مانند پارافین، موم زنبور عسل یا کره کاکائو به دست میآیند. از جمله گیاهان دارویی مورد استفاده در این پمادها عبارتند از:
این گیاه حاوی آنتیاکسیدانتهای متعدد است که میتواند در تقویت مو مفید باشند و در طب سنتی هندی برای تقویت رویش مو بکار میرود.
ادعا میشود این گیاه از طریق تقویت گردش خون در جمجمه میتواند در تقویت مو و افزایش رویش مو مفید باشد.
تاثیر این گیاه در ترمیم بافت زخم و رفع مشکلات گوارشی در مطالعات مختلفی اثبات شده است. بر همین اساس ادعا میشود آلوئهورا میتواند در تقویت بافت پوست سر هم مفید باشد.
این گیاه به علت اثرات شفابخش متعددش در طب سنتی بسیار شناخته شده است. ادعا میشود عصاره این گیاه میتواند ریزش مو ناشی از شوره یا تغییرات هورمونی را برطرف کند.
این کرمها نیز مشابه پمادها هستند با این تفاوت که درصد آب بیشتر و چربی کمتری داشته و لذا راحتتر از طریق پوست جذب میشوند. از جمله گیاهان دارویی در ترکیب این کرمها عبارتند از:
چندین مطالعه مختلف در مورد تاثیر گیاه سرده در تقویت مو موجود است. در یکی از این مطالعات که در سال 2014 در مجله Beni-Suef University Journal of Basic and Applied Sciences چاپ شده است مشاهده شد عصاره سرده از طریق مهار عملکرد آنزیم5a reductase میتواند در رفع ریزش مو ناشی از تغییرات هورمونی مفید باشد.
این گیاه حاوی گلایکوزیدهاست که ادعا میشود در رویش مو نقش مهمی دارند.
بر اساس مطالعه دیگری که در سال 2014 منتشر شده است، عصاره مراورید کاذب از طریق تحریک فولیکولهای مو، سرعت رویش مو در موشهای مورد آزمایش را بطور موثری افزایش داد.
مشاهده شده است که عصاره یاسمن شب گل نیز در تقویت رویش مو در موشهای آزمایشگاهی مفید بوده است.
این فرآوردهها از ترکیب عصارههای گیاهان دارویی و مواد ژلهایی تهیه میشوند و عمدتا فاقد روغن هستند. از جمله گیاهان دارویی که در ترکیب این ژلها بکار میروند عبارتند از:
بر اساس پژوهشی که در سال 2013 انجام شده است، عصاره دانه شنبلیله در تقویت مو، افزایش حجم و ضخامت مو موثر بوده است.
گیاه و میوهای بومی هند و از خانواده بادام هندی است. این گیاه در طب سنتی هندی برای رنگ کردن مو مورد استفاده قرار میگیرد و اعتقاد بر این است که میتواند رویش مو را تقویت کند.