درست است که فرزند دار شدن برای یک زوج اهمیت بالایی دارد، اما طی کردن دوران بارداری به مراتب نیازمند حساسیت و مراقبت بیشتری است. چرا که حالا یک کودک و نوزاد شکل گرفته است و تغذیه مادر، استراحت او، اتفاقات اطراف، شرایط روحی، استرس و اضطراب و ... بر روی نوزاد اثر گذار است. یکی از موارد مهم در دوران بارداری تغذیه می باشد. اینکه چه غذاهایی مناسب است، چه غذاهایی ممنوع است، اهمیت چه غذاهایی بالاتر است و مواردی از این دست. اگر دوران بارداری با طب سنتی همراه باشد برای همه این سوالات پاسخ مناسبی وجود دارد و با یک برنامه غذایی مناسب می توانید، در صحت و سلامت این دوران را بگذرانید و همه چیز برای رشد نوزاد به خوبی تا زایمان پیش برود. برنامه تغذیه را اگر چند ماه قبل از بارداری شروع کنید به مراتب نتایج بهتری دریافت می کنید.
نتیجه 9 ماه بارداری به تولد یک کودک ختم می شود که ثانیه ثانیه در این 9 ماه از یک جنین تا جسم کامل شکل گرفته است. در مسیر شکل گرفتن تمام شرایط جسمی مادر با او همراه بوده است و از بدن مادر تغذیه می کرده است. اگر استراحت مادر، تغذیه مادر، شرایط روحی مادر و مواردی از این دست در بهترین شرایط ممکن بوده باشد، کودک نیز در زمان مشخص و بدون نیاز به انجام زایمان زودرس، بدنیا می آید. شرایط جسمی او سالم است و در ادامه نیز سیستم ایمنی بدن او به بهترین شکل ممکن عمل می کند.
پس هر ثانیه از بارداری باید در سالم ترین حالت ممکن طی گردد.
اگر چند پارامتر در بارداری سالم اثر گذار باشند، تغذیه جز دو یا سه مورد اصلی و مهم است. طب سنتی توجه ویژه ای به دوران بارداری دارد و شروع تعالی و رشد انسان را دوران بارداری می داند. در طب سنتی نوع ویتامین های مورد نیاز، مقدار آنها، تنوع برنامه غذایی، موارد ممنوعه و ... در نظر گرفته می شود. غذاهایی که به تقویت جنین کمک می کنند و باعث رشد بهتر و آرامش بیشتر جنین در شکم مادر می شوند در اولویت قرار می گیرند. غذاهایی که ممکن است تاثیر سو بر کودک داشته باشند یا برای مادر مشکلاتی مانند نفخ، مشکلات معده و ... ایجاد کنند در طب سنتی دوران بارداری به عنوان غذاهای ممنوعه لیست می شوند.
طب سنتی پر خوری در دوران بارداری را توصیه نمی کند بلکه تلاش می کند با ایجاد سلامتی کامل در دستگاه گوارش، از مصرف کمترین مقدار غذای مناسب بیشترین مقدار انرژی، کالری و مواد معدنی مورد نیاز بدن مادر و جنین تامین گردد.
مورد بعدی که طب سنتی در تغذیه بارداری به آن توجه دارد، عوارض بارداری بر روی سیستم گوارشی، معده و سیستم دفع ادرار مادر می باشد. در این دوران احتمال ابتلا به مواردی مانند یبوست، اسهال، حالت تهوع و بی اشتهایی وجود دارد. بنابراین باید در برنامه غذایی به مواردی توجه شود که در مقابل این عوارض قرار می گیرند و از بدن مادر و جنین محافظت می کنند.
حجم غذا در دوران بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است. مقدار خیلی کم و بی اشتهایی اصلا توصیه نمی گردد. از طرفی حجم بالا نیز مشکلات عمده ای را به همراه دارد. تعادل در وعده های غذایی مادر باید حفظ شود. این تعادل و مقدار حجم غذا برای افراد مختلف یکسان نیست و نیاز است متخصص طب سنتی بعد از انجام معاینات اولیه، بررسی وضعیت سیستم گوارش و ... برنامه مناسب و متعادل تغذیه را در اختیار مادر قرار بدهد.
در صورتی که نیاز باشد حجم دریافتی غذا در هر وعده بسیار کم باشد، متخصص توصیه به افزایش تعداد وعده های غذایی می کند تا تمام مواد مورد نیاز بدن مادر و جنین در دوران بارداری تامین گردد.
برخی از مواد مغذی و ویتامین ها در دوران بارداری بسیار حیاتی هستند و باید به مقدار کافی از برنامه غذایی مناسب توسط بدن مادر جذب شوند. مهمترین این مواد مغذی عبارتند از:
• ویتامین های A، B6، B12، C و D
• آهن
• اسید فولیک (فولات)
• کلسیم
در برنامه استراحتی و تغذیه مادران در دوران بارداری موارد ممنوعه ای وجود دارد که طب سنتی آنها را به شرح زیر مشخص کرده است:
• عدم مصرف نوشیدنی ها و خوراکی های خیلی سرد ( آب سرد، یخ، بستنی و ...)
• عدم مصرف نوشیدنی و خوراکی های خیلی گرم و داغ ( چای داغ، دمنوش داغ، سوپ داغ و ..)
• عدم مصرف غذاها و خوراکی هایی با چربی بسیار بالا
• کاهش مصرف شیرینی جات تا جای ممکن
• عدم مصرف خوراکی ها و غذاهایی که در تشدید یبوست اثر گذارند.
• مواد غذایی و خوراکی هایی که عامل نفخ می شوند مصرف نشوند.
• آبغوره، سرکه، آب لیمو و مایعات با ترشی بسیار بالا و حالت اسیدی به تنهایی اصلا مصرف نشوند.
• مصرف ادویه ها و خوراکی های تند به حداقل برسد و در صورت امکان حذف گردند.
• در ماه های اول بارداری مصرف زیاد سبزیجات توصیه نمی شود چرا که احتمال خونریزی را افزایش می دهد.
تقویت و محکم شدن جنین در طب سنتی
با رعایت یک برنامه غذایی مناسب و سالم تحت نظر متخصصین طب سنتی، می توان به رشد جنین، تقویت او و محکم شدن بافت تشکیل شده کمک کرد. برخی موارد این برنامه غذایی عبارتند از :
مواد مهم صبحانه : در برنامه غذایی صبحانه مادر مواردی مانند عسل، شیره انگور، خامه، زرده تخم مرغ، شیر، بالنگ، سیب و ... قرار گیرد.
مواد مهم نهار و شام: در این دو وعده به استفاده از گوشت قرمز، گوشت بوقلمون، کدو تنبل، فسنجان، برنج، خورشت کرفس و خورشت بامیه، سبزیجات و ... توجه شود.
در پخت و پز غذاهایی مانند خورشت به مقدار بسیار کم از روغن حیوانی مطمئن استفاده شود.
در بین وعده های اصلی می توان برای تقویت جنین از میان وعده هایی مانند کشمش و مویز، انواع مغزها مانند گردو، بادام، پسته، انواع میوه مانند موز، هلو، انگور، سیب و ... استفاده کرد. مقدار این میان وعده ها و حجم آنها باید مورد کنترل باشد.
سن بارداری نه باید زیاد کم باشد که سیستم رشد مادر و شکل گیری استخوان های او کامل نشده باشد و نه خیلی زیاد که برای جنین و مادر خطرناک باشد. زیر بیست سال بخاطر اینکه هنوز مادر در سن رشد است، بهتر است بارداری صورت نگیرد. بهترین دوره برای بارداری طبق نتایج طب سنتی بین 20 سال تا 30 سال در بانوان می باشد.
تغذیه در ماه اول بارداری در طب سنتی
فعالیت قلب در ماه اول بارداری بسیار زیاد است. به همین دلیل مهمترین نکته در برنامه غذایی این ماه استفاده از موارد خون ساز مانند انار است. اگر به انار دسترسی نداشتید از خرما استفاده کنید. سبزیجات به مقدار کم نیز مناسب است. می توان لبنیات را هم به صورت شیر و پنیر به مقدار مناسب در برنامه غذایی ماه اول قرار داد.
آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند. برای دریافت مشاوره و گرفتن نوبت برای دریافت خدمات طب سوزنی و طب سنتی میتوانید با شماره ۰۹۱۲۹۲۲۶۱۷۱ تماس گرفته یا با کلینیک ایشان در ونک با شماره ۸۸۶۵۵۱۳۸ یا در زعفرانیه با شماره ۲۲۱۸۳۱۶۲ تماس بگیرید.