هموروئید یا بواسیر چیست؟
هموروئید یا بواسیر، بیماری است که ناشی از وریدهای مقعد یا راست روده ای متورم و دردناک می شود. این مشکل می تواند آزاردهنده باشد و علائم آن شامل خونریزی از قسمت انتهایی روده است. بواسیر داخلی، در داخل کانال مقعد و بواسیر خارجی در اطراف دهانه مقعد قرار دارد.
شدت بواسیر ممکن است متفاوت باشد و اگر درمان در مراحل خفیف بیماری آغاز شود، درمان کوتاه تر و اثربخشی تر خواهد بود.
در طب سنتی، بواسیر به عنوان یک توده بر روی رگ های مقعد توصیف می شود و عامل آن خون غلیظ سودایی است. مصرف بیش از حد تخم مرغ، گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، برنج، ماکارانی، و غذاهای فراوری شده می توانند عوامل سودازا باشند که ممکن است منجر به تجمع خون غلیظ سودایی در کبد شوند و در نتیجه سبب ایجاد بواسیر یا شقاق می شوند.
علت بواسیر از نگاه طب سنتی
بواسیر یا هموروئید از دیدگاه طب سنتی به عوامل گوناگونی نسبت داده می شود که برخی از این عوامل عبارتند از:
• مصرف روغن های ناسالم: استفاده از روغن های ناسالم مانند روغن های مایع و غیرمفید می تواند به اختلال در کارکرد روده منجر شود و در نتیجه به ایجاد یبوست و بواسیر منجر شود.
• فصل پاییز و آب و هوای خشک: شرایط هواشناسی نیز ممکن است بر بواسیر تاثیر گذار باشد و خشکی هوا می تواند عوارض بواسیر را تشدید کند.
• فقدان فیبر در رژیم غذایی و کمبود آب مصرفی: کمبود مصرف آب در بدن در کنار کمبود فیبر می تواند علائم بواسیر را تشدید کند.
• فعالیت بدنی ناکافی: عدم تحرک بدنی و ورزش منظم ممکن است به تحرک دستگاه گوارش تاثیر بگذارد و خطر ابتلا به هموروئید را افزایش دهد.
• سبک زندگی: عواملی مانند افسردگی، خواب ناکافی، سن بالای ۴۰ سال و اختلالات عملکرد طحال و کبد نیز می توانند از علل بواسیر باشند.
راه های درمان بواسیر در طب سنتی
در طب سنتی، برای درمان بواسیر روش های مختلفی از جمله تغییر در رژیم غذایی، استفاده از داروهای گیاهی و تغییر در سبک زندگی پیشنهاد می شود. اما باید به یاد داشت که درمان بواسیر به صورت سنتی و با استفاده از داروهای گیاهی یک فرآیند زمان بر است و نیازمند صبر و حوصله فراوان است.
این روش ها معمولا در مراحل ابتدایی بواسیر، که بیماری خفیف است، مورد استفاده قرار می گیرند. چرا که در مراحل پیشرفته بیماری، با درد و سوزش زیادی همراه است و بیمار ممکن است قادر به تحمل این درد نباشد و ترجیح دهد روش های تسکین فوری درد را استفاده کند.
درمان بواسیر در طب سنتی با تغییر رژیم غذایی
بر اساس باورهای طب سنتی، غذاهای سودازا باعث غلیظ شدن خون و تجمع آن در مقعد می شوند. به عبارت دیگر، حذف غذاهای سودازا از رژیم غذایی می تواند سبب بهبود بیماری بواسیر شود.
افرادی که با بواسیر مبارزه می کنند، باید از مصرف گوشت گاو و گاومیش، آهو، ماهی شور، سبزیجات تند و تیز، بادمجان، کلیم، غذاهای فست فودی، سوسیس، کالباس، ادویه های تند، فلفل، خردل، سیر و پیاز خام، و لبنیات پرچرب خودداری کنند.
اما، مصرف غذاهای پرفیبر مانند حبوبات (لوبیا، عدس، جو)، ذرت، آش نخود، غذاهای آبکی مانند انواع سوپ ها، سبزیجات پخته شده با فیبر بالا که مدفوع را رقیق می کنند و مایعات زیاد (مصرف حداقل ۸ لیوان آب روزانه) توصیه می شود. همچنین، مصرف زردآلو، انجیر، آب انگور، آلو خشک، تمر هندی و آب هندوانه نیز برای بهبود بیماری بواسیر مفید است.
درمان گیاهی بواسیر با ضماد کردن گیاهان دارویی
ضماد کردن گیاهان دارویی مختلف برای تسکین علائم بواسیر و شقاق مفید است که در زیر برخی از این گیاهان دارویی معرفی شده است:
• روغن گیاهی چریش
این روغن شامل ترکیبات مفیدی است که می تواند برای بهبود و درمان هموروئید موثر باشد. با استفاده از یک یا دو قطره از این روغن به صورت ماساژ در ناحیه مقعد، می توانید خشکی و درد هموروئید را کاهش دهید و در نهایت این مشکل را بهبود بخشید.
• روغن نارگیل و روغن زیتون
استفاده از روغن نارگیل و روغن زیتون می تواند در کاهش سوزش، خارش و التهاب ناشی از هموروئید موثر باشد. این روغن ها باعث نرم شدن کانال مقعد و جذب آب بیشتر توسط بافت پوست مقعد می شوند و به تسکین درد و التهابات در این ناحیه کمک می کنند. برای استفاده از آن ها، پنبه را به روغن نارگیل یا زیتون آغشته کنید و به محل هموروئید مالید.
• زردچوبه
زردچوبه به عنوان یک گیاه دارویی با ترکیبات آنتی اکسیدانی است که با تهیه خمیر زردچوبه و استفاده از آن به صورت ضماد، می توانید به کاهش درد و التهاب بواسیر کمک کنید. برای تهیه خمیر زردچوبه می توانید آن را با آب یا ژل آلوئه ورا مخلوط و استفاده کنید.
• موم عسل
استفاده از موم عسل به دلیل خواص نرمکنندگی آن به عنوان یک روش موضعی می تواند در کاهش التهاب و درد بواسیر موثر باشد.
• ژل آلوئهورا
ژل را به صورت موضعی بر روی زخم بواسیر قرار دهید یا برای درمان بواسیر داخلی از شیاف های حاوی ژل آلوئه ورا استفاده کنید. استفاده روزانه از این ژل می تواند به تسکین درد و التهاب ناشی از بواسیر کمک کند.
درمان گیاهی بواسیر با عرقیات گیاهی
برخی از عرقیات گیاهی موثر برای درمان بواسیر، عبارتند از:
• عرق اسفرزه
گیاه عرق اسفرزه می تواند جذب آب روده ها را افزایش دهد و خشکی و حرارت روده ها را کاهش دهد. مصرف روزانه، صبح ها و عصرها، یک فنجان عرق اسفرزه می تواند مدفوع را آبکی کند و درد ناشی از هموروئید را کاهش دهد.
• خاکشیر
استفاده روزانه از شربت خاکشیر می تواند باعث نرم شدن مدفوع و کاهش فشار به مقعد و ورید های آن شود که در نهایت سبب بهبود بواسیر می شود.
• عرق بومادران
استفاده از عرق بومادران یا مخلوط کردن گیاه آن با بابونه به عنوان درمانی موثر برای بواسیر توصیه می شود.
• عرق بابونه
استفاده از عرق بابونه برای افرادی که از بواسیر رنج می برند، مؤثر است زیرا بابونه خاصیت التیام بخش درد و تقویت سیستم ایمنی بدن را دارد و به صورت روغن، دمنوش یا عرق قابل استفاده است.
• پنج انگشت
استفاده از دمنوش گیاه پنج انگشت برای درمان بواسیر توصیه می شود. برای تهیه دمنوش، مقداری از گیاه را با آب گرم روی حرارت غیرمستقیم دم کنید و روزانه دو فنجان مصرف کنید.
آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند. برای دریافت مشاوره و گرفتن نوبت برای دریافت خدمات طب سوزنی و طب سنتی میتوانید با شماره ۰۹۱۲۹۲۲۶۱۷۱ تماس گرفته یا با کلینیک ایشان در ونک با شماره ۸۸۶۵۵۱۳۸ یا در زعفرانیه با شماره ۲۲۱۸۳۱۶۲ تماس بگیرید.