درمان کم‌خوابی و بی‌خوابی با کمک طب سوزنی

بی‌خوابی یکی از شایعترین بیماریها در جامعه مدرن است، حدود 15 تا 30 درصد از بزرگسالان و 10 تا 23 درصد از نوجوانان در سراسر جهان درجات متفاوتی از بی‌خوابی دارند. بیداری زودهنگام ، بی‌خوابی شدید، رویا دیدن، کیفیت خواب پایین می‌تواند باعث ایجاد یک سری احساسات منفی مانند خستگی، ناکارآمدی، زوال شناختی، عدم تعامل اجتماعی، تنش و اضطراب شود که بر هماهنگی و ثبات اجتماعی تأثیر می‌گذارد. در حال حاضر هنوز در مورد علل بی‌خوابی اجماع دقیقی وجود ندارد، بنابراین تعریف و تشخیص آن نیز دشوار است. برخی متخصصان بی‌خوابی را با علائم آن به عنوان شکایت از اختلال خواب، مانند مشکل در به خواب رفتن یا اختلال در حفظ خواب، یا بیدار شدن زودهنگام تعریف می‌کنند. در عین حال، سایر متخصصان آسیب‌های وارد شده طی روز مانند اضطراب، خستگی، عقب ماندگی، از دست دادن حافظه و ناراحتی عمومی را به به عنوان عامل بی‌خوابی می‌شناسند که بر بسیاری از جنبه‌های فعالیت روزانه تأثیر می‌گذارد.

انجمن تحقیقات خواب اروپا سه معیار تشخیصی برای بی‌خوابی ارائه می‌دهد:

• وجود اختلالات خواب شبانه (مشکل در به خواب رفتن، اختلالات نگهداری، بیدار شدن زودهنگام و غیره)،

• اختلالات مرتبط در طول روز (خستگی، از دست دادن حافظه و غیره)،

• اختلالات خواب حداقل سه شب در هفته رخ می‌دهد و تداوم آن برای سه ماه یا بیشتر ادامه می‌یابد

دلایل بی‌خوابی متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• شرایط پزشکی، مانند آپنه خواب

• اختلالات سلامت روان، مانند اضطراب

• درد مزمن

• برنامه خواب نامنظم

• هیچ دلیل پزشکی، روانپزشکی یا محیطی شناخته شده‌ای وجود ندارد (معروف به بی‌خوابی اولیه)

در حال حاضر، درمان بی‌خوابی و کم‌خوابی عمدتاً شامل درمان شناختی رفتاری، روان درمانی، داروهای خوراکی، نوردرمانی، ورزش درمانی و درمان‌های جایگزین و مکمل است. درمان‌های پزشکی مکمل و جایگزین چندین روش درمانی را برای بی‌خوابی پیشنهاد کرده‌اند، از جمله طب سوزنی، ماساژ درمانی، رایحه‌درمانی، درمان رفلکس پا، هومیوپاتی، تمرین درمانی مدیتیشن، موکسی‌باسشن، موسیقی درمانی و یوگا. طب سوزنی به عنوان یکی از درمان‌های پزشکی مکمل و جایگزین برای بی‌خوابی، در بسیاری از آزمایشات بالینی به عنوان یک روش موثر برای بی‌خوابی یا کم‌خوابی ثابت شده است.

در حالی که همچنان تحقیقات بیشتری در این مورد باید انجام شود، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد طب سوزنی می‌تواند به افراد مبتلا به بی‌خوابی یا کم‌خوابی که به دلیل خاصی نسبت داده نمی‌شود کمک کند. در مطالعه مروری سیستماتیک در سال 2009 که در مجله J Altern Complement Med. چاپ شده است پس از بررسی 46 مطالعه کارآزمایی تصادفی بالینی با جامعه آماری در حدود 3811 بیمار، این نتیجه حاصل شد که بنظر طب سوزنی در درمان بی‌خوابی موثر است. در یک مطالعه دوسوکور در سال 2013 روی 180 فرد مبتلا به بی‌خوابی اولیه مشاهده شد که طب سوزنی سنتی در افزایش کیفیت خواب و عملکرد روزانه موثرتر از طب سوزنی ساختگی یا داروی آرام بخش استازولام است. همچنین در یک مطالعه کوچک در سال 2017، محققان 72 فرد مبتلا به بی‌خوابی اولیه را تحت طب سوزنی سنتی و طب سوزنی ساختگی، که در آن سوزن‌ها به اندازه دور داخل پوست فرو نمی‌رود، قرار دادند. شرکت‌کنندگان 3 بار در هفته به مدت 4 هفته تحت درمان قرار گرفتند. محققان دریافتند که طب سوزنی در بهبود علائم بی‌خوابی، راندمان خواب و کل زمان خواب در طول درمان موثرتر است. علائم اضطراب افراد نیز طی 2 و 4 هفته پس از درمان به طور قابل توجهی بهبود یافت.

در طب سنتی چینی (TCM) این باور وجود دارد که، علاوه بر وجود عوامل خارجی مؤثر بر خلق و خو و احساسات، بی‌خوابی ممکن است ناشی از کمبود مواد مغذی در بدن، گردش خون ضعیف، یا احتمالاً ناسازگاری بین اندام‌های داخلی مانند قلب، کلیه‌ها، کبد، طحال و کیسه صفرا باشد. تشخیص اولیه را می‌توان با پرسش در مورد سابقه خواب بیمار انجام داد، مانند اینکه آیا بیمار به سختی می‌خوابد، مکرر از خواب بیدار می‌شود، پس از بیدار شدن از خواب دوباره مشکل دارد یا در موارد شدید، نمی‌تواند تمام شب بخوابد. همچنین ممکن است از بیمار سوال شود که آیا علائم دیگری مانند سردرد، سرگیجه، تپش قلب، فراموشی، خستگی، کمبود انرژی، عصبی بودن، رویاهای مکرر و همچنین اضطراب و افسردگی دخیل هستند یا خیر. تشخیص ممکن است شامل سایر معاینات سیستماتیک و نتایج آزمایشات آزمایشگاهی نیز باشد.

در درمان کم‌خوابی با استفاده از طب سنتی چینی، پس از تشخیص اولیه، علائم را با استفاده از طب سوزنی برای تنظیم و ایجاد تعادل در بدن درمان می‌کنند. حین طب سوزنی همچنین ممکن است استفاده از گیاهان دارویی به عنوان مکمل خوراکی، مثلا چای‌های گیاهی که نوشیدن روزانه آن آسان است، توصیه شود.

آقای دکتر جعفرقلی عضو هیأت علمی مؤسسه جامع طب سوزنی ایران و عضو انجمن علمی طب سوزنی ایران می باشند. ایشان با گذراندن دوره های متعدد و پیشرفته بین المللی در زمینه طب سوزنی، دارای گواهی درمان چاقی از فدراسیون جهانی طب سوزنی در چین، گواهی ایمپلنت آکوپانکچر از آلمان، گواهی پیشرفته اپتوس تردز از آلمان و گواهی پوست و زیبایی از فدراسیون جهانی طب سوزنی هستند که سابقه بسیار موفقی در زمینه طب سوزنی دارند. برای دریافت مشاوره و گرفتن نوبت برای دریافت خدمات طب سوزنی و طب سنتی میتوانید با شماره ۰۹۱۲۹۲۲۶۱۷۱ تماس گرفته یا با کلینیک ایشان در ونک با شماره ۸۸۶۵۵۱۳۸ یا در زعفرانیه با شماره ۲۲۱۸۳۱۶۲ تماس بگیرید.